از 71 میلیون نفری که در حال حاضر از خانه های خود آواره شده اند – تقریبا از هر 100 انسان روی زمین یک نفر – 80٪ آنها زن و کودک هستند. هنجارهای جنسیتی دسترسی زنان به آموزش و منابع اقتصادی را محدود می کند،[1] آنها را از تصمیم گیری کنار می گذارد و آنها را در معرض انواع خشونت و سو استفاده استفاده قرار می دهد. زنان اهداف تجاوز منظم و خشونت جنسی هستند ، که به عنوان سلاحی برای ایجاد رعب و وحشت و از بین بردن جوامع استفاده می شود مطالعات سازمان ملل نشان می دهد که در سال 2020 ، حدود 40 میلیون زن در سراسر جهان در معرض خشونت ناشی از بحران ها، قرار دارند.
[2] درگیری ها باعث تشدید الگوهای تبعیض آمیز علیه زنان و دختران می شود و آنها را در معرض خطرهای نقض حقوق بشر قرار می دهد. قتل های خودسرانه ، شکنجه ، خشونت جنسی و ازدواج اجباری، تهدید های اصلی زنان در خشونت است.
خشونت جنسی و جنسیتی نیز در جوامع پس از درگیری به دلیل فروپاشی قانون ، در دسترس بودن سلاح، از بین رفتن ساختارهای اجتماعی و خانوادگی و “عادی سازی” خشونت های جنسیتی، تشدید می یابد. در این میان تبعیض و قاچاق نیز از عوامل مهم دیگر است.
2-گزارش وضعیت
گزارش مشترک آژانس پناهندگان نروژ و کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سازمان جهانی حفاظت جهانی (GPC) ، نشان می دهد که میلیون ها انسان ، ممکن است به دلیل کمبود بودجه های بشر دوستانه ناشی از بحران کویید 19 حمایت های بشر دوستانه خود را در سراسر جهان و مخصوصا مناطق تحت تاثیر درگیری و مخاصمات مسلحانه از دست بدهند.
داده های GPC نشان می دهد که از 54 میلیون نفر تحت پوشش های ،40 میلیون نفر از حمایت جهانی محروم شده اند. کودکان و زنان در اولویت این حمایت ها قرار داشته اند. خشونت مبتنی بر جنسیت از زمان شروع COVID-19 به طرز چشمگیری افزایش یافته است. و15 میلیون زن و دختر دیگر در معرض خشونت جنسیتی قرار گرفته اند.
همچنین خشونت ها ، درگیری های مسلحانه وحملات به غیر نظامیان از زمان ابتلا به بیماری همه گیر 2.5 درصد افزایش یافته است. به عنوان مثال ، بیش از 1800 رویداد خشونت آمیز مربوط به گروه های مسلح مشترک از زمان بحران کرونا و عمدتا در شرق و غرب آفریقا ثبت شده که حدود 70 درصد افزایش را نشان می دهد.
بحران کویید 19 ، بحران بی سابقه حقوق بشری را برای آسیب پذیرترین افراد جهان به وجود آورده است. میلیون ها نفر آوارگان داخلی ، تحت تأثیر درگیری ها در معرض آسیب قرار دارند .
زنان در مراقبت و تأمین معاش خانواده خود در مواقع بحرانی نقشی اساسی دارند و برای زنده ماندن اغلب از نقش های سنتی خانگی خارج می شوند. بسیاری پس از از دست دادن همسران و بستگان مرد، تنها نان آور خانه می شوند و در حال مبارزه ، مراقبت و تأمین هزینه های خانواده خود هستند. زنان حاشیه نشین که در فقر شدید زندگی می کنند ، تحت تأثیر مستقیم خشونت و درگیری قرار می گیرند و اشکال بی شماری از آسیب اجتماعی و اقتصادی را تحمل می کنند.
عدم ارائه خدمات ضروری به جمعیتی که در طی درگیری ها و درگیری ها و بی ثباتی تجربه کرده اند می تواند تأثیر نا متناسبی بر گروه های خاصی از مردم ، از جمله زنان و دختران داشته باشد که اغلب اوقات بر اساس شرایط تبعیض آمیز قبلی پیش می رود. دختران می توانند با مانع دیگری در دسترسی به آموزش روبرو شوند از جمله ترس از حملات هدفمند و تهدید علیه آنها و مراقبت های اضافی و مسئولیت های خانگی که معمولاً موظف به پذیرش آنها هستند. زنان همچنین مجبورند که به دنبال منابع معیشتی دیگری باشند زیرا بقای خانواده به شدت به آنها بستگی دارد.
جیلیان تریگز ، دستیار کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد ، میگوید: “دنیا نباید به بحران هایی که قبل از کویید 19 وجود داشته اند بی تفاوت باشد زیرا میلیون ها نفر همچنان در خطر درگیری های مسلحانه قرار دارند.
3-داده ها :
- در مناطق درگیر جنگ و نزاع مسلحانه خشونت خانگی 50 درصد افزایش می یابد.
- 2 میلیارد از جمعیت جهان تحت تاثیر جنگ و خشونت مسلحانه قرار دارند.[3]
- 80 درصد پناهندگان و جابه جاشدگان جهان را زنان و کودکان تشکیل می دهند.
- کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد تخمین می زند که حداقل 68.5 میلیون نفر در جهان امروز به اجبار آواره شده اند که 25.4 میلیون نفر آنها پناهنده هستند. تقریباً 52٪ پناهندگان زیر 18 سال هستند.
- در مالی ، 66 درصد بازماندگان خشونت مبتنی بر جنسیت از ژانویه2019 تا 2020 ، دختران زیر 18 سال هستند و بیش از 4400 مورد خشونت مبتنی بر جنسیت بین ژانویه و سپتامبر گزارش شده است ،و تنها 48 درصد از شهرها خدمات پشتیبانی داشته اند. در جمهوری آفریقای مرکزی ، حوادث خشونت مبتنی بر جنسیت بیش از دو برابر گزارش شده است (تجاوز ، بردگی جنسی و ازدواج اجباری)
- براساس برآوردهای سازمان ملل ، سیزده میلیون ازدواج زیر سن قانونی دیگر ممکن است طی 10 سال آینده به دلیل عوارض کویید 19 صورت پذیرد. و 66 درصدکشور های دنیا افراد بیشتری در معرض قاچاق قرار دارند.
- واهد نشان می دهد که رایج ترین نوع خشونت علیه زنان در کشورهای درگیر درگیری ، خشونت شریک زندگی نزدیک است. اکثر قریب به اتفاق خشونتهایی که زنان در مناطق درگیری متحمل شده اند توسط اعضای خانواده خود آنها صورت گرفته است.
- بیش از 80 درصد زنان پناهنده سوری روزانه با ترس زندگی می کنند.
- تقریباً 90٪ زنان افغان در طول زندگی خود خشونت خانگی را تجربه می کنند.
- 27٪ از زنان در کنگو از خشونت جنسی رنج دیده اند و 57٪ از خشونت خانگی.
- در موزامبیک، غیرنظامیان شاهد کشتارهای گروه های مسلح غیر دولتی در چندین روستا بودند که منجر به گردن زدن و ربودن زنان و کودکان شده است.
- در یمن تخمین زده می شود که بیش از دو سوم دختران قبل از رسیدن به 18 سالگی ازدواج کرده اند ، در حالی که قبل از جنگ این رقم حدود 50 درصد ، بوده است.
- طبق داده های صندوق جمعیت سازمان ملل ، 48 درصد از زنان ونزوئلائی که به تنهایی مهاجرت می کنند در معرض قاچاق و انواع خشونت های مبتنی بر جنسیت قرار داده است.
- بیانیه مشترک OCHA, UNHCR, UNICEF, UNFPA, WFP, WHOو IOM ، در مورد بحران انسانی در لیبی در سال 2020 نشان می دهد که ، زنان و کودکان همچنان در معرض درگیری مسلحانه هستند و طی سال گذشته ، سازمان ملل 113 مورد نقض شدید ، از جمله کشتن و معلول کردن کودکان ، حمله به مدارس و مراکز بهداشتی را تأیید کرده است.
- امنیت غذایی نیز در این کشور بسیار شکننده شده است.[4]
- در قاره آفریقا، که یک سوم از جمعیت پناهندگان جهان و داده است و 51 و 59 درصد از پناهندگان ، کودکان و زنان می باشند.در میان 10 کشور نخست میزبان پناهندگان ، اوگاندا ، کنیا و اتیوپی ، زنان و دختران اکثریت آمار پناهندگان را دارند و چهره آوارگی در آفریقا دخترانه است.
- توانمندسازی اقتصادی در تعیین روند زندگی و دستیابی به توانمندی کامل برای زنان بسیار است.تحقیقات بانک جهانی و OECD همچنین، بارها نشان دادهاست که مشارکت اقتصادی زنان یکی از مولفه های اصلی دستیابی به اهداف توسعه پایدار است ، از جمله رشد اقتصادی ، کاهش فقر ، بهداشت و آموزش.
- با دستیابی به درآمد و امنیت اقتصادی ، زنان در زمینه بهداشت ، آموزش و تغذیه برای فرزندان و خانواده های خود سرمایه گذاری کرده و به عناصر سازنده جوامع تبدیل می شوند. مساله ای که منجر به مشارکت هر چه بیشتر زنان در صلح می شود. سرمایه گذاری در زنان به طور فزاینده ای در ایجاد صلح و پیشگیری از درگیری، تاثیر می گذارد.
4- زنان رهبر در روند صلح:
- نقش زنان در رهبری صلح با قطعنامه 1325 شورای امنیت و سال بیست و پنجمین سالگرد اقدام و بررسی پلت فرم اقدام پکن مشخص شده است. با این وجود، ایمان به نقش زنان و سهم آنان در کنار همتایان مرد خود ، در دیپلماسی و سیاستگذاری کمرنگ و حتی نامرئی باقی مانده است.
- نقش سازنده زنان در صلح ، در سطح فردی و اجتماعی بسیار موثر است. و به دنبال یافتن حل برای فوری ترین و مقطعی ترین چالش های جهان منعکس می باشد.
- ایجاد صلح و امنیت پایدار به مشارکت زنان نیاز دارد. بدون حضور موثر نیمی از جمعیت جهان نمی توان صلح کامل برقرار کرد.
- در حال حاضر و ده سال بعد از تصویب قطعنامه سازمان ملل متحد، نیازها و دیدگاه های زنان اغلب در خلع سلاح پس از جنگ نادیده گرفته می شود ،
- بهترین روش برای افزایش مشارکت زنان شامل ایجاد تعادل جنسیتی و اصلاحات قضایی و در اولویت دهی بودجه های ملی و برنامه های بین المللی برای زنان است.[5]
[1] https://womenforwomen.org.uk/work-we-do/why-women-conflict
[2] https://www.unhcr.org/news/press/2020/11/5fc138e64/nearly-40-million-heightened-risk-violence-discrimination-rights-abuses.html
[3] https://womenforwomen.org.uk/work-we-do/why-women-conflict
[4] https://www.unicef.org/press-releases/joint-statement-libya
[5] https://www.usip.org/sites/default/files/SR264-The_role_of_Women_in_Global_Security.pdf