تاریخ : 1381.09.19
وزارت کشور
وزرای عضو شورای هماهنگی اجرایی اتباع بیگانه در جلسه مورخ 1381.2.17 با رعایت تصویب‌نامه‌های شماره .58858ت23538 مورخ 1379.12.22 و شماره .13521ت26697 مورخ1381.4.8 آیین‌نامه نحوه بازگشت پناهندگان و آوارگان افغانی ساکن در کشور به افغانستان را به شرح زیر تصویب نمودند:
آیین‌نامه نحوه بازگشت پناهندگان و آوارگان افغانی ساکن در کشور به افغانستان
ماده 1- وزارت کشور موظف است بازگشت داوطلبانه پناهندگان و آوارگان افغانی به کشور افغانستان را از سال 1381 با رعایت اصول ذیل برنامه ریزی و اجرا نماید:
الف – توجه به تعهدات بین‌المللی به ویژه کنوانسیون 1951 ژنو – مصوب 1355 –
ب – توجه به شرایط و سیاست خارجی کشور افغانستان.
ج – اتخاذ راه کارهای تسهیل و تشویق‌کننده و تأثیرگذار بر بازگشت، حسب سیاست‌هایی که به تصویب کارگروه دائمی اتباع بیگانه خواهد رسید.
د – استفاده از شیوه‌های بازگشت داوطلبانه حمایت شده (با کمک‌های بین المللی و تسهیلات دولت) و بازگشت خود انگیخته (با اطلاع مجامع بین‌المللی و تسهیلات دولت).
تبصره 1 – از تاریخ تصویب این آیین‌نامه ورود و اقامت اتباع افغانستان به کشور صرفاً با گذرنامه و روادید معتبر از معابر قانونی مجاز خواهد بود. پذیرش پناهندگان با رعایت کامل قوانین و مقررات مربوط از‌شمول این تبصره مستثنا می‌باشد.
تبصره 2 – نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است هم زمان با اجرای مراحل بازگشت، اقدامات حفاظتی در جلوگیری از ورود غیرقانونی اتباع افغانی را تشدید نماید.
ماده 2 – در صورت احراز از بین رفتن اوضاع و احوالی که باعث شده بود اتباع افغانستان پناهنده شناخته شوند و امکان بهره مند شدن این افراد از حمایت دولت افغانستان، پناهندگان افغانی مقیم ایران با تشخیص شورای هماهنگی اجرایی اتباع بیگانه از مزایای پناهندگان بهره‌مند نخواهند شد.
تبصره – پناهندگانی که به تشخیص شورا یا کارگروه منتخب شورا بتوانند دلایل موجهی برای امتناع از قبول حمایت دولت دال بر شکنجه قبلی ارایه نمایند همچنان پناهنده تلقی خواهند شد.
ماده 3- وزارت کشور مجاز است حداکثر ظرف شش ماه پس از تشکیل مراکز بررسی درخواست، جهت اتباع افغانی که بتوانند مستنداً تهدید جانی مندرج در ماده (2) را اثبات نمایند و یا به موجب ضوابطی که توسط کارگروه دائمی اتباع بیگانه تصویب خواهد شد، مجاز به اقامت موقت در کشور گردند، کارت شناسایی صادر نموده و جهت سایر اتباع افغانی که درخواست حمایت آنان رد شده است و یا اصولاً در مهلت مقرر به مراکز فوق‌الذکر مراجعه ننموده‌اند، به منظور بازگشت اختیاری و محترمانه آنان به کشور افغانستان، برگه خروجی مدت دار صادر نماید.
تبصره 1- نحوه صدور و مدت اعتبار برگه‌های خروجی، وظایف دستگاههای ذی ربط در این مرحله و تاریخ پایان مهلت سکونت اتباع افغانی در کشور، توسط کارگروه دائمی اتباع بیگانه تصویب می‌گردد. مهلت زمانی مذکور باید حداکثر محدود به سال پایانی مدت قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی، فرهنگی کشور تعیین شود.
تبصره 2 – پس از انقضای مهلت زمانی تعیین شده در تبصره (1)، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است با هماهنگی وزارت کشور اتباع افغانی فاقد گذرنامه و کارت شناسایی معتبر را از کشور اخراج نماید.
ماده 4 – به منظور پشتیبانی از عملیات بازگشت اتباع افغانی و در جهت ساماندهی اتباع خارجی، شورای هماهنگی اجرایی اتباع بیگانه آیین‌نامه‌های نحوه جلوگیری از تردد مرزی غیر مجاز و نحوه برخورد با اتباع خارجی غیر مجاز را حداکثر ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه به تصویب خواهد رساند.
ماده 5 – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است در اجرای ماده (7) تصویبنامه شماره.58858ت23538 مورخ 1379.12.22 اعتبارات لازم برای اجرای این تصویبنامه را در بودجه سنواتی دستگاههای ذی‌ربط تأمین نماید.
این تصویبنامه در تاریخ 1381.9.17 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور