نشست ارزیابی تاثیرات پس از جنگ بر زنان٬ خانواده و محیط زیست، صبح روز سه شنبه ۱۵ آبان ماه در باغ کتاب تهران برگزار شد.
در این نشست که مشترکا با همکاری انجمن علمی مطالعات صلح و معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده برگزار شده بود، تعدادی از سفیران کشورهای خارجی در ایران و نمایندگان سازمان های بین المللی حضور داشتند.
در این مراسم سخنرانانی چون خانم دانیلز(نماینده مقیم سازمان ملل در ایران)، دکتر ابتکار(معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده)، حجت الاسلام محقق داماد(رییس بخش مطالعات فرهنگستان علوم)، دکتر فاطمه اشرفی(مدیرعامل انجمن حامی؛ حمایت از زنان و کودکان پناهنده) و دکتر کهرم(استاد پیشکسوت و فعال محیط زیست) به ایراد سخنرانی پرداختند.
خانم دانیلز، نماینده‌ی سازمان ملل، ضمن تاکید بر اثر مخرب جنگ بر محیط زیست و زندگی مردمان، آنرا محکوم کرد و با بیان نمونه هایی از زندگی زنان جنگ زده عراقی، بر این تاکید نمود که امنیت زندگی اجتماعی زنان و خانواده در گرو تضمین امنیت محیط زیست و پرهیز از خشونت است.
حجت الاسلام محقق داماد با تاکید بر این که دین اسلام، همواره بر صلح تاکید داشته است و در آیات قرآن از صلح بعنوان بهترین چیزها یاد شده است، بیان نمودند که این صلح دوستی همواره در تاریخ بشریت طنین انداز بوده است و جهان نیازمند آنست تا بار دیگر به آموزه های اسلام در زمینه صلح، متوسل شود و انسانها و محیط زیست را از جنگ و خشونت برهاند.
در ادامه دکتر معصومه ابتکار، معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده ضمن خوشامدگویی به میهمانان داخلی و خارجی حاضر در جلسه، ابتدا تحریم های یکجانبه‌ی دولت آمریکا علیه ملت ایران را خوابهای آشفته ای دانستند که راه به جایی نخواهد برد و سپس بیان نمودند که این تحریم ها علاوه بر تاثیرات آن بر زندگی انسانها در ایران، بر کل جامعه جهانی تاثیر می گذارند. سپس، در بخشی از سخنانشان با میهمان خارجی، خطاب به نماینده مقیم سازمان ملل متحد، به فجایع جنگ در یمن و تاثیرات آن بر کودکان و تصویر دردناک «امل حسین»؛ کودک یمنی که بخاطر سوتغذیه جانش را از دست داد، بر جامعه جهانی اشاره نمودند.
ابتکار همچنین یادآور شد که زنان همواره از دوران جنگ تا دوران پساجنگ، نقشهای مختلفی را برعهده داشتند؛ مادران شهدا و ایثارگران، همسران شهدا و جانبازان و دختران آنها، همواره نمادهایی از مقاومت در طول تاریخ جنگ و پساجنگ بوده اند و در شرایط فعلی و با جنگ روانی آمریکا، ضمن تاب آوری اقتصادی، بسیاری از زنان ایرانی در اقتصاد خانواده نقش پررنگی را ایفا میکنند که قابل ستایش است. همینطور بیان نمودند دیده می شود که در مسایل مربوط به محیط زیست نیز زنان همواره پیشگامی می نموده اند.
بخش بعدی این برنامه، مربوط به ارزیابی تاثیر جنگ بر وضعیت زنان بود. در این بخش، دکتر فاطمه اشرفی مدیرعامل انجمن حامی، در ابتدا به معرفی انجمن حامی(انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده) پرداختند. سپس همبستگی میان وضعیت محیط زیست بر وضعیت معیشتی را دارای اهمیت زیادی دانستند و جوامع سومالی و بنگلادش و آوارگی های اجباری ناشی از وضعیت محیط زیست در این دو را نمونه هایی آشکار دانستند. در ادامه نقش زنان در جنگ را به دو نقش قربانی و سرباز تقسیم بندی نمودند که در هر کدام از این دو موقعیت، زنان همواره درمعرض سواستفاده هایی قرار می گیرند. به گفته ایشان قاچاق زنان نیز که گاها ناشی از آشفتگی های دوران جنگ و پس از آن می باشد، یکی از سه موضوع پردرآمد جهان است.
اشرفی بیان نمود که نمیتوان تاثیر جنگ را بر از دست دادن نان آوران سنتی خانواده نادیده گرفت. همچنین حدود ۵۸ درصد از مهاجرت های اجباری و پناهندگی های ناشی از جنگ مربوط به زنان میشود که این آمار حاکی از تاثیر مستقیم جنگ ها بر روی گروه زنان می باشد. همچنین در دوران پساجنگ نیز همواره تبعیض هایی علیه زنان صورت میگیرد که از جمله آنها میتوان به کمبود دسترسی آنان به خدمات اجتماعی و کمبود نقش آنان در فعالیت های تولیدی و اقتصادی جهت دسترسی به منابع مالی و همچنین طرد اجتماعی آنان و به فراموشی سپردنشان در جامعه اشاره نمود، بدیهی است که هرچه جامعه سنتی تر باشد، این محدودیت های اعمال شده بر زنان نهادینه شده تر می باشد.
فاطمه اشرفی با اشاره به کنوانسیون ها و اقدامات بین المللی نظیر کنوانسیون ژنو، بیانیه وین و… نقش کلی آنها را در ادبیات حقوقی مربوط به زنان مثبت ارزیابی نمود؛ با این حال که بسیاری از کشورهای عضو به آنها عمل نکرده اند.
در پایان، از حضور سازمان های بین المللی و سازمانهای مردم نهاد در حوزه زنان، افزایش سهم مشارکت اجتماعی اقتصادی زنان در بازسازی های پس از جنگ و همچنین ورود زنان به عرصه تصمیم گیری های سیاسی، بعنوان بخشی از اقدامات امیدوار کننده در این حوزه یاد شد که میتوان بواسطه ی آنها شاید بتوان چشم انداز روشنتری را برای حضور زنان در جهان ترسیم نمود.
در بخش پایانی این نشست نیز آقای دکتر کهرم استاد پیشکسوت و فعال محیط زیست و خانم جواهریان٬ ارزیابی تاثیرات جنگ بر محیط زیست و ارایه راهکارهایی برای اصلاح وضعیت پرداختند.