سومین نشست بین المللی زنان صلح و امنیت پایدار ، روز دوشنبه 26 بهمن ماه در باشگاه نهاد ریاست جمهوری در تهران برگزار شد.

این نشست با محوریت صلح و زنان، برای سومین سال متوالی به میزبانی معاونت اموز زنان و خانواده ریاست جمهوری و با همکاری اجرایی انجمن حامی حمایت از زنان و کودکان پناهنده، و جمع دیگری از سازمان های دولتی و غیردولتی برگزار می گردد.

سومین دوره نشست زنان صلح و امنیت پایدار، با حضور میهمانانی از کشورهای مسلمان منطقه از جمله افغانستان، عراق، لبنان و فلسطین همراه بود.

در بخش افتتاحیه این مراسم، سرکار خانم دکتر ابتکار، معاون ریاست جمهوری ایران در امور زنان و خانواده ضمن خوشآمدگویی، به تاکید بر لزوم ایجاد صلح فردی در ارتباط با مبدا هستی و ادامه مسیر جهت دستیابی به صلح جمعی جهانی پرداختند. همچنین اثرات جنگ و عدم وجود صلح را در ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و روانی در جامعه ایران و سایر جوامع یادآور شدند.همچنین به ابتکارات و قوانین پیش رو در جمهوری اسلامی برای حمایت از زنان و کودکان، نظیر دیدگاه های برابری خواهانه امام خمینی ره و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان اشاره کردند.

سرکار خانم سیما سمر، رییس سابق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و جناب آقای دکتر محمود عباسی، معاون حقوق بشر و امور بین الملل دادگستری در این افتتاحیه، سخنانی درباره قطع نامه 1325 صلح مجمع عمومی سازمان ملل ایراد نمودند.

پس از برنامه افتتاحیه، پنل ابتدایی نشست به مدیریت خانم فاطمه اشرفی، با سخنرانی جمعی از فعالات حقوق زنان در کشورهای ذکر شده همراه بود.

فاطمه اشرفی در مقدمه این پنل، خاطرنشان ساخت که 80درصد جمعیت قربانیان خشونت های جنگی را زنان و کودکان تشکیل می دهند و هنجارهای جنسیتی، منجر به کاهش دسترسی زنان به امکانات شده است. مطالعات سازمان ملل متحد، از 40 درصد زنان در سراسر جهان به عنوان زنانی که در معرض خشونت ناشی از مخاصمات قراردارند، نام برده است.

خانم سیما سمر در این پنل، با تاکید بر اینکه نیمی ازنفوس جوامع بشری را زنان تشکیل می دهند و زنان به صورت فطری، مهر و محبت بیشتری دارند و این باعث شده است که صلح طلب تر باشند، یادآور پذیرش واقعیت حضور زنان در جامعه شد و روند صلح را بدون توجه به حضور زنان و مطالبات آنان، فاقد پایداری دانست؛ زیرا عدالت محوری، شرط اصلی تحقق صلح از منظر ایشان می باشد. افزایش خود آگاهی زنان و قدردانی از محبت و فداکاری آنان در شرایط دشوار جنگ و حمایت از آنان، از پیش شرط های کلیدی ایجاد صلح می باشد.

ایشان به عنوان پیشنهاداتی درراستای تحقق صلح در افغانستان، علاوه بر مشارکت زنان، همکاری سایر کشورهای منطقه جهت محقق ساختن آن و اشتراک جامعه مدنی در این فرآیند را ضروری دانست.

همچنین در این پنل تعدادی از زنان کشورهای عربی از جمله فلسطین و لبنان، تجربه های خود را درباره مقاومت اسلامی و نقش انقلاب اسلامی ایران بر کشورهای خود سخن گفتند.

مسئول هیئت زنان حزب الله، دیگر سخنران پنل صبح این همایش نیز در سخنانی،« باسمه عبدالحسن حاج » گفت: از زمان پیروزی انقلاب اسلامی امید در دل ها زنده شد؛ زیرا انقلاب اسلامی یک تجربه منحصر به فرد برای رسیدن به آرمان های اسلامی بود. عبدالحسن حاج با بیان اینکه پنجاه درصد از هیئت پشتیبانی از مقاومت حزب الله را زنان تشکیل می دهند، گفت که 95 درصد از اعضای این هیئت داوطلبانه مشارکت دارند که از زنان مناطق مختلف لبنان و نه تنها جنوب لبنان هستند.

محقق و فعال اجتماعی از لبنان نیز طی نطقی بر لزوم حمایت از زنان آواره تأکید داشت. « بتول موسوی » موسوی اظهار کرد: اصولاً تأثیر جنگ ها بر زنان با تاثیر آن بر مردان متفاوت است؛ غالبا مرد سلاح به دست می گیرد و به میدان جنگ می رود و خانه و سرپرستی خانواده را رها می کند؛ اما نقش زن متفاوت است. زنان قادرند در عین حال مسئولیت های مختلف را حتی در سخت ترین شرایط برعهده بگیرند و رنج های متعددی را
تحمل کنند.
این پژوهشگر لبنانی تصریح کرد: وجود زن در مناطق درگیری، غالبا عامل تحریک افکار عمومی و عامل تحریک دشمن به بروز جرایم جنگی است؛ از همین رو می بینیم که رسانه ها وقتی می خواهند صحنه های بی رحمانه جنگ را به تصویر بکشند، تصاویر زنان شکنجه شده، کشته شده یا فریاد زدن و گریه کردن زنان و کودکان را نشان می دهند؛ زیرا وجود زنان در درگیری های مسلحانه غالبا وحشی گری و فجایع دشمن را فاش
می کند؛ اما بیشترین رنج زنان از شرایط جنگی، آواره شدن و مجبور شدن آنها به پناهندگی در غیر از محل سکونتشان است.
وی افزود: از همین رو آوارگی از جمله پیامدهای جنگ است که در کنوانسیون های بین المللی حقوق بشر به آن پرداخته شده و البته حق پناهندگی از حقوقی است که اسلام نیز بر آن تأکید کرده است.

خدیجه عبدالسلام، فعال اجتماعی دیگر از لبنان نیز با اشاره به اینکه زنان و خانواده های لبنانی در طول پانزده سال جنگ داخلی لبنان که مورد حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دشت، سختی های زیادی را تحمل کردند، گفت: این جنگ از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ به طول انجامید و در حدود ۱۲۰۰۰۰ نفر تلفات بر جای گذاشت و تا سال ۲۰۱۲ حدوداً ۷۶۰۰۰ نفر همچنان آواره بودند. یک میلیون نفر لبنان را ترک کردند و عده ای ربوده شدند که هنوز از سرنوشت آنها خبری نیست. در سال 1982 میلادی(تیر ماه 1361 ) چهار دیپلمات ایرانی در مسیر سفارت ایران در بیروت توسط رژیم صهیونیستی ربوده شدند که از همین جا ما به خانواده های آنها ادای احترام می کنیم.

مریم حبیب حرب، دیگر پژوهشگر اجتماعی حوزه زن و خانواده از لبنان نیز طی نطقی گفت: زنان هزینه سنگینی در جنگ ها داده اند و مورد قتل، ربوده شدن یا اسارت یا تجاوز جنسی قرار گرفتند.
وی افزود: بیست سال پیش اردوگاه های دسته جمعی زنان مسلمان تأسیس شد تا مردان صرب به همگی آنان حتی دختران 12 ساله تجاوز کردند. صرب ها به راحتی روزانه ده ها تجاوز به زور به زنان عفیف مسلمان بوسنی داشتند. بنابر آمار سازمان امنیت و همکاری اورپا بین 1992 تا 1994 ده ها هزار زن مسلمان عفیف بوسنیایی در طی جنگ داخلی صربستان مورد تجاوز ارتش جنایتکار صرب قرار گرفت.
وی افزود: اسارت زنان ایزدی عراق توسط تروریست های داعش هم دل هر انسانی را به درد می آورد. زنانی که به دست داعش اسیر و در بازارها گردانده می شدند و اسیر داعشی ها شدند.
حبیب خواستار تشدید قوانین در مجازات متجاوزان به عنف شد و گفت: حتی در خود جامعه لبنانی هم دختران و زنانی بوده اند که پس از تجاوز به آنها به جای اینکه گردن متجاوز گرفته شده و مجازات شود، زن و دختری به او تجاوز شده از سوی خانواده شکنجه شده و یا حتی به قتل رسیده؛ چیزی که بر خلاف شرع است.

خانم احمد عوالی، دیگر سخنران لبنانی شرکت کننده در این نشست، نیز با اشاره به تجربه مقاومت زن لبنانی در تحکیم امنیت و ثبات و ایجاد تفاهم در جامعه لبنانی گفت: ما در حزب الله هیچ گاه به دنبال جنگ نبوده و نیستیم، بلکه در حال دفاع از شرافت، موجودیت و عزت خود هستیم و جنگ و مبارزه ما نیز برای ایجاد صلح و ثبات و سعادت ملت خود و همه مظلومین است.

پنل دوم نشست زنان صلح و امنیت پایدار ، با مدیریت آقای دکتر علی رضوانی، معاونت وزارت امور خارجه، همراه بود. صلح و امنیت و تاثیری که اجماع هایی بین المللی که می توانند بر این مساله تاثیر بگذارند از اصلی ترین موضوعات سخنان ایشان بود. “قطعنامه 1325 شورای امنیت سازمان ملل متحد ریشه در ترسی داشت که جنایات رواندا و بوسنی بر زنان روا داشته بود. اما کماکان علرغم اینکه بر اساس این قطعنامه باید 4 درصد منابع سازمان ملل به زنان اختصاص داده شود. این مساله نتوانسته است به طور کامل اجرا شود. این منابع می بایست در حوزه های مختلفی تخصیص یابند،: آینده نگرانه باشند و مشارکت زنان را در ایجاد صلح تضمین نمایند، دفاع بدون شرط را از حقوق زنان ایفا نمایند و به مساله آگاهی و رواج بیداری در  زنان بپردازند.”

آقای رضوانی عنوان داشتند که هیات های ایرانی در اجلاس های متعدد پکن و سازمان ملل متحد در تلاش بودند تا در کنار کشورهای اسلامی، واژه عدالت جنسیتی را در کنار برابری جنسیتی بگنجانند. این تلاش  ها باعث شد که در منشور حقوق بشر اسلامی سازمان کنفرانس اسلامی، این واژه ها هنجار سازی شود. آقای رضوانی با بیان این­که صلح پایدار از آرامش درون انسان ها ناشی می­شود، امنیت پایدار را ناشی از امنیت جوامع و آرامش آن دانستند.

خانم رباب جوهری سخنران دیگر پنل به نکات زیر اشاره داشتند:”خشونت علیه زنان در هر شکلی محکوم و ناپسند است، صلح و هر آن چه که برای بشریت تحول ایجاد می کند نیز از ضروریات زندگی انسانی است. غرب آنطور که باید به مساله خانواده اهمیت نداده است در حالی که ما بر این باوریم برای رسیدن به صلح باید از امنیت و ثبات در خانواده ها حمایت کنیم.صلح در خانواده ما را به اسلام صحیح بر می گرداند، مصیبت هایی که بر خانواده وارد می­شود و حکمرانی ناشایست، بشر را از رسیدن به حقوق مسلم خود باز می دارد. زندگی در صلح و آرامش تنها با اسقرار قوانینی ممکن است که مردم را آزار نمی دهد، ما استاندارد هایی را برای حقوق سیاسی و اجتماعی لازم داریم که کیان خانواده را حفظ نماید. زمانی که ما زن صاح پرورش دهیم جامعه به صلح واقعی می رسد.زیرا که ما نیازمند مساوات و عدالت در کنار یکدیگریم.

خانم هاله سلیمان از کشور سوریه از وضعیت سوریه به عنوان کشوری پیشران در زمینه حقوق زنان سخن گفتند، و عنوان داشتند که سوریه علرغم بحران های سیاسی سال های گذشته، کماکان توانسته است از حضور زنان در همه عرصه های سیاسی، اجتماعی، نظامی و قضایی و غیره بهره ببرد. خانم سلیمان لازمه صلح را امنیت کامل می دانند و با توجه باتجربه سوریه و فلسطین معتقد بودند که صلح در شرایط اشغال نمی تواند، صلح کاملی باشد.” سوریه در راه اسقرار امنیت و صلح، جان های فراوانی را فدا کرده است در حالی که تنها و بدون کمک نهادهای بین المللی از این جنگ عبور کرد و سازمان های غیر دولتی به بهانه ایجاد صلح جاسوسان خود را ه نفع داعش به میدان می فرستادند .” خانم سلیمان در انتهای صحبت های خود از حاضران نشست خواستند تا روزی را به عنوان روز شهید معین نمایند.

خانم پلوشا حسن از کشور افغانستان از همه کسانی که در برگزار این نشست تلاش داشته اند تشکر کرده و عنوان داشتند که علیرغم قوانین کامل اسلامی، جوامع اسلامی نمی توانند خود را با این قوانین محدود نمایند و بایست با تحولات بین المللی قوانین و راهکارهای جدید نیز خود را منطبق سازند. ” به نظر من تجارب زنان در صلح سازی و یا بعد از ایجاد صلح بسیار مهم است زیرا زنان همواره به دنبال صلح و امنیت در درون مجتمع و خانواده خود هستند. زنان بایستی قهرمانان جنگ باشند و نه قربانیان آن زیرا که آنان نقش اساسی را برای مطالبات صلح دارند”.

سلسله نشست های زنان صلح و امنیت پایدار زمینه ساز ایجاد گفتگو و تعامل با سایر زنان کشورهای اسلامی منطقه، برای دستیابی به الگوها و تجارب موفق زنان در زمینه دستیابی به صلح و امنیت پایدار در جهان است که امیدواریم در آینده ای نزدیک، شاهد به ثمر رسیدن آن باشیم.