انجمن حامی با همکاری کتابخانه ملی ایران به مناسبت بزرگداشت روز جهانی پناهنده مراسمی با عنوان آیین تقدیر از فعالان حوزه کتاب کودکان پناهنده در تاریخ 5 تیر 1397 در تالار کودک واقع درکتابخانه ملی ایران برگزار کرد. در این مراسم که با شعار «مهمان من، دوست من» همراه بود جمعی از مقامات دولتی از قبیل رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، مرجع ملی حقوق کودک، نمایندگانی از کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، سازمانهای غیر دولتی، نویسندگان و فعالان حوزه کودک و همچنین جمعی از کودکان مهاجر افغان تحت پوشش سمن های فعال در حوزه کودکان حضور داشتند.
پیش از آغاز این مراسم، کتابخانه ملی ایران میزبان تعدادی از کودکان مهاجر و پناهنده افغان در سالن کتابخانه کودک بود که با حضور در سالن کتابخوانی به مطالعه کتاب های مورد علاقه خود پرداختند و در بخشی دیگر تحت نظر یکی از مربیان مجرب در حوزه کودک و نوجوان با حضور در کارگاه تجسم خلاق با نقاشی یک تابلو به صورت گروهی به آرزوها و تخیلات خود شکل و رنگ بخشیدند
در آغاز مراسم آیین تقدیر از فعالان حوزه کتاب کودکان پناهنده فاطمه اشرفی مدیر انجمن حامی ضمن خوشامدگویی به مهمانان و حاضرین در جلسه به تشریح وضعیت مهاجرین و پناهندگان در ایران پرداخت و در این باره گفت: بیش از چهل سال است که ایران میزبان میلیون ها پناهنده و مهاجر افغان و عراقی است که در این مدت علیرغم تمام محدودیت های داخلی، فشارهای اجتماعی و مشکلات اقتصادی، اقدامات متعددی در زمینه حمایت از آنها به انجام رسیده است که از آن جمله می توان به اصلاح قانون مربوط به آموزش دانش آموزان مهاجر و پناهنده در اردیبهشت 1395 اشاره کرد که در پی دستور رهبری مبنی بر حق آموزش رایگان حتی برای مهاجرین غیرقانونی، به اصلاح قوانین و ساختارهای بازدارنده در مسیر دسترسی برابر و همگانی به آموزش منجر شد.
اشرفی در این باره با تاکید بر تغییر مثبت در فضای اجتماعی و رویکرد دستگاه های مختلف اجرایی به موضوع آموزش کودکان مهاجر چنین افزود: اکنون بیش از 400 هزار دانش آموز افغان در مدارس دولتی ایران در حال تحصیل هستند و اصلاح قانون آموزش در سالیان اخیر باعث افزایش چند برابری آنان شد به طوری که تنها در سال جاری 72 هزار کودک به مدارس دولتی کشور اضافه شدند. اشرفی در پایان اظهارات خود به موانع موجود در مسیر آموزش همگانی کودکان مهاجر و پناهنده اشاره کرد و دارا نبودن کارت شناسایی معتبر، کار کودک و فقر اقتصادی خانواده های مهاجر را از مهم ترین مشکلات موجود بر شمرد
در بخش دیگری از این مراسم دکتر اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سخنرانی خود ضمن اشاره به شعار این مراسم تحت عنوان «مهمان من، دوست من» بر لزوم حمایت و کمک رسانی به پناهندگان برای دسترسی به زندگی بهتر تاکید کرد و چنین اظهار داشت: جمهوری اسلامی در طول سال های گذشته با پدیده مهاجرت به شکل وسیعی روبرو بوده است. ما با پناهندگان زندگی کرده ایم و با هم شرایط را برای زندگی بهتر تبدیل کرده ایم و سختی های زندگی را هم با هم قسمت کرده ایم. از آنجا هر انسانی حق حیات و زندگی بهتر دارد ما نیز وظیفه داریم این شرایط را برای پناهندگان به ایران فراهم کنیم. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در بخش دیگری از اظهارات خود ضمن اشاره به اهمیت تنوع فرهنگی در مبحث مهاجرتهای انسانی احترام و حفظ میراث نسل های بشری را به عنوان یکی از مهم ترین وظایف ملتها بویژه در وضعیتهایی نظیر مهاجرت دانست که تقابل فرهنگهای متفاوت را به دنبال دارد.
در ادامه، استفانی رینویل معاون دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان ضمن اشاره به تاریخچه کوتاهی از نحوه شکل گیری روز جهانی پناهنده، آخرین آمار رسمی از تعداد مهاجرین در جهان را چنین ارائه داد: بر اساس گزارش جهانی و سالیانه کمیساریای عالی سازمان ملل در امورپناهندگان در پایان سال 2017 شاهد رشد فزاینده مهاجرین در سراسر دنیا هستیم. بر اساس این گزارش 5/68 میلیون نفر مهاجر در سراسر جهان وجودد دارند که از این تعداد 4/25 میلیون نفر پناهنده محسوب می شوند که در مقایسه با سال 2016 تعداد دو میلیون و نهصد نفر افزایش یافته است. و این بالاترین رشدی است که کمیساریا تنها در یک سال با آن مواجه شده است. همچنین در این میان کودکان زیر 18 سال، بیش از نیمی از جمعیت پناهنده تا پایان سال 2017 میلادی را تشکیل داده اند و تنها در سال 2017، حدود 45 هزار و 500 کودک بی سرپرست به تنهایی پناهجویی شده اند. معاون دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اضافه کرد: این ارقام هشداردهنده هستند، هم به جهت کل جمعیت جابجا شده و آواره و مهمتر از آن، تعداد زیاد جمعیت کودکان آواره شده. همانطور که همه ما می دانیم، کودکان بیشتر در خطر آزار، غفلت، خشونت و استثمار هستند، خصوصا اگر به دور از حمایت خانواده و اجتماع خود باشند. اما همزمان کودکان به طرز ناباورانه ای انعطاف پذیر، خلاق، توانا و پرظرفیت هستند و می توانند نقش مهمی در ثبات و توسعه جوامع خود داشته باشند.
رینویل در ادامه با تاکید بر لزوم اتخاذ سیاست های فراگیر در زمینه دسترسی پناهندگان به فرصت های آموزش، بهداشت و معیشت، اقدامات حمایتی کشور ایران در این حوزه را مطلوب ارزیابی کرد و چنین اظهار داشت: در ایران تلاش ها بر پیشگیری و پاسخگویی به خطراتی که امور حمایتی کودکان را تهدید می کنند و همینطور نیازهای ویژه کودکان متمرکز شده و در حوزه های آموزش، مهارت آموزی، توانمندسازی و مشارکت در اجتماع تحت برنامه راهبردی پناهندگان افغان تبلور می یابد. او در این راستا از تلاش های پیگیرانه انجمن حامی به عنوان یک از شرکای اجرایی کمیساریا در ارائه خدمات اجتماعی به پناهندگان افغان در ایران و دستاوردهای قابل توجه این همکاری قدردانی کرد
در ادامه این مراسم پوریا عالمی نویسنده و فعال اجتماعی و همچنین افشین علا شاعر ایرانی به بیان دیدگاه های خود در خصوص کودکان پناهنده و مهاجر پرداختند و پس از آن با حضور دکتر بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، دکتر ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اشرفی مدیر انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده (حامی) و خانم استفانی رینویل از نویسندگان و فعالان در حوزه نشر و کتاب کودکان پناهنده افغان در ایران تقدیر به عمل آمد. سیدمرتضی حسینی شاهترابی داستان نویس و منتقد ادبی از مهاجرین افغان ساکن قم، محمدسرور رجایی نویسنده و شاعر توانای افغان و مؤسسه پژوهشی تاريخ ادبيات کودکان از تقدیرشدگان این بخش بودند. همچنین طی این مراسم برندگان مسابقه کشوری نقاشی با عنوان “نوروز، میراث ماندگار” که پیش از این از سوی انجمن حامی و با همکاری دفتر معاونت امور زنان بین دانش آموزان مهاجر و پناهنده افغان برگزار شده بود معرفی و تجلیل شدند
اجرای سرود، شاهنامه خوانی و داستان خوانی توسط کودکان مهاجر و برگزیده افغان از دیگر بخش های اجرا شده در این مراسم بود
همچنین در بخش جانبی این مراسم نمایشگاهی از دست سازه های زنان و کودکان مهاجر افغان و 15 اثر برگزیده از مسابقه کشوری نقاشی با عنوان “نوروز، میراث ماندگار” به نمایش در آمد که با استقبال بازدید کنندگان و مهمانان حاضر در این مراسم روبرو شد